09:15 13.10.2015 | Все новости раздела "Белорусская социал-демократическая партия (Грамада)"
Не праехалі. Успамін пра кампанію 2015
Чым адметныя былі гэтыя прэзыдэнцкія выбары, калі разглядаць іх праз «знакі часу» – на тле ўсіх папярэдніх і, магчыма, будучых.
Адбылося масавае самаспаленьне прадстаўнікоў дэмакратычных сіл. Да маральнасьці клікалі нават тыя, ад каго раней можна было пачуць толькі прагматыку. Цэлыя натоўпы «донкихотствующих» праходзілі міма, кусаючы ўсё і ўся, начыста забыўшыся, што Сэрвантэсаў раман – парадыйны. Але ніякі іншы жанр, апроч маралізацыі, не надаецца для самаспаленьня і ніякі іншы так выразна не апісвае саму працэдуру.
ЗМАГАНЬНЕ ПЕРАЕХАЛА Ў СЕЦІВА
Самаспаленьні, як вы разумееце, адбываліся ў інтэрнэце. «Амаральна ўдзельнічаць у фарсе», «У нас няма выбараў», «Толькі байкот», «Толькі ігнор», «Караткевіч – агент КГБ»…
Беспрэцэдэнтныя маштабы маралізму на гэтых выбарах беспрэцэдэнтна канцэнтраваліся выключна ў сеціве. Пераказваючы згаданыя лёзунгі каму-небудзь у жывым жыцьці, найлепшае, на што я мог разьлічваць, што іх успрымуць як мэтафару, а ня воклічы марсіяніна ці вар’ята.
Народ, як заўсёды, галасаваў, паказваючы зададзены вынік. Накруткі былі патрэбныя толькі на тое, каб дагадзіць самалюбству нязьменнага першага прэзыдэнта.
КАЛХОЗ ВЫБІРАЎ СТАРШЫНЮ
У сэнсе саміх выбараў не адбылося нічога новага. Калхоз выбіраў старшыню.
Пра тое, што ППРБ ператварыў краіну ў калгас, мы пішам 20 гадоў. Старшыня брутальны, не цярпіць пярэчаньня, у гаспадарцы парадак, як у кароўніку. Выбары – значыць выбары, мусяць прагаласаваць усе, статкам. Зразумела – за яго. Выбары старшыні – заўсёды з прадказальным і неаспрэчным вынікам. Гэта як вызначаны жанр, інакш проста ня можа быць, пакуль тып улады ў краіне – старшыня ў калгасе.
І тут самае важнае, на чым раней, магчыма, не канцэнтравалася ўвага. Беларусы галасуюць за Лукашэнку. І ня проста пад булкі з півам, а ў самы што ні ёсьць крызіс, пры адсутнасьці паблажак і бэнэфітаў, якія раней пад выбары заўсёды былі.
Згодны, што фальсыфікацыі рабіліся паўсюдна, дабраахвотна-рэальна ён набраў ня больш за 40 адсоткаў, але ж і больш за яго, нават у самых сьмелых фантазіях, не набраў ніхто.
БЕЛАРУСЫ ВЫБІРАЮЦЬ ЛУКАШЭНКУ
Беларусы галасуюць за Лукашэнку – чаму?
Мяне тут мала цікавіць «статак» – ён заўсёды павернецца за асноўнай масай. Ну і не пра тых гаворка, хто супраць. Мяне цікавіць вялікая колькасьць нармальных беларусаў, якія галасуюць за яго.
На маю думку, гэта і ёсьць аснова таго народу, які рэальна выбірае. І калі з кім і трэба працаваць дэмакратычным сілам, дык зь імі, з нармальнымі людзьмі, якіх большасьць, а паводле грамадзянскай адказнасьці – абсалютная большасьць.
Чаму – за яго? Няма (моцнай, прывабнай, рэальнай) альтэрнатывы. Няма іншага палітычнага суб’екта, які ва ўяўленьні чалавека быў бы сувымерны зь дзейным кіраўніком. Гэта можа быць асоба ці рух – агульнавядомыя, даступныя. Ім падабаецца Караткевіч, апазыцыя з чалавечым абліччам, але яны не адчуваюць яе «вагі», яе сувымернасьці яму.
АПАЗЫЦЫЯ З ЧАЛАВЕЧЫМ АБЛІЧЧАМ
Асноўны пасыл Караткевіч – улада павінна слухаць людзей. Перастаць душыць і прыніжаць гаспадара, прадпрымальніка, доктара, настаўніка, журналіста… Усё, што яна кажа па-за гэтым, ня мае вялікага значэньня. Бо ўсё па-за гэтым – ужо і не яе справа. Перастаньце душыць, мы з усім разьбярэмся самі.
Перастаньце душыць.
Караткевіч – таксама беспрэцэдэнтны кандыдат. Чалавечае аблічча і праграма вызваленьня асобы – такіх раней не было. Калі б за пяць гадоў яна з гэтым сваім пасылам набрала палітычнай вагі і стала сувымерным суб’ектам, на наступных выбарах можна было б казаць і пра рэальную Плошчу, і пра байкот, калі хочаце, – як выніковую палітычную кампанію.
Але ж колькі навыскалялася на Караткевіч апазыцыйнае сеціва! Асабліва ўвіхаліся камэнтатары-цёткі. Вось дзе адкрыўся яшчэ адзін «шлюз» нашай грамадзянскай супольнасьці. Цёткі цётку не прапусьцяць ні за што! Зусім у стылі ППРБ, які сказаў, што чалавеку ў спадніцы кіраваць беларускім народам рана. Чыста па-старшынёўску так сказаў.
Альтэрнатыўны палітычны суб’ект у Беларусі быў прыбіты ў 2001-м у асобе Домаша і канчаткова дабіты ў 2006-м у абліччы Мілінкевіча. З тых часоў беларускаму грамадзяніну ў масе сваёй проста няма за каго галасаваць, няма за кім выходзіць на Плошчу. 10 гадоў стагнацыі і разлажэньня ператварылі сёньняшнюю апазыцыйную тусоўку ў «пару тысяч чалавек», да якіх ніхто не далучаецца, бо проста няма да каго. «Яны не прадстаўляюць нашых інтарэсаў і яны не альтэрнатыва, каб мы перасталі галасаваць за Лукашэнку, а галасавалі за іх».
Старая апазыцыя сёлета ўразіла поўнай адсутнасьцю крэатыву, жывога розуму, драйву і дрыблінгу. Прыдумалі «фішку» – «Рух за дзяржаўнасьць і незалежнасьць Беларусі». Хіба ў нас іх няма? Гэта ў якім трэба жыць кам’юніты заўтрашняга дня, дзе мы ўжо ўсё страцілі і ўжо ваюем, каб вярнуць… Гэта як на фільм «Зомбі вяртаюцца» пайсьці ды там і застацца жыць. Нездарма людзі пратэстуюць, што іх у такое запісваюць сіламоц. Кіно, як той казаў, вельмі на аматара.
Зразумела, што ўсе моцна стаміліся – не ад таго, што працавалі, а ад таго, што вынікаў няма і нічога вакол не мяняецца. Але на тое ёсьць толькі адзін трывіяльны рэцэпт, які й нагадваць разумным людзям неяк сорамна: хочаш зьмяніць рэчаіснасьць, пачні зь сябе.
Пасьля сканчэньня жывой трансьляцыі з выбараў 2015 калега сабраўся дахаты са словамі «Праехалі». А я думаю, што не праехалі. Прычым пяты раз не праехалі. Але гэта ня значыць, што не праедзем ніколі.
Обсудить новость на Форуме