10:15 19.02.2012 | Все новости раздела "Белорусская социал-демократическая партия (Грамада)"
Латвия отказала русскому языку в статусе государственного (Свядомая Латвія: 75% прагаласавалі супраць афіцыйнага двухмоўя)
Согласно предварительным результатам референдума в Латвии, подавляющее большинство граждан страны проголосовало против наделения русского языка статусом государственного.
Как сообщается на сайте латвийского ЦИК, по результатам подсчета на 2/3 участков, 77,22% участников референдума проголосовали против предложения ввести в стране второй государственный язык.
Это значительно больше, чем предсказывали ранее проведенные опросы.
"За" высказались, по предварительным данным, 22,5% проголосовавших. 1733 бюллетеня признаны недействительными.
Явка также превысила ожидаемую и составила 1 087 284 человек, или 70,37% зарегистрированных избирателей.
Инициатива проведения референдума принадлежит русскоязычным гражданам Латвии, составляющим около трети населения страны.
Символ независимости?
В общих чертах результат референдума был известен заранее. Чтобы внести необходимые поправки в Конституцию Латвии, было необходимо, чтобы "за" проголосовали более 770 тысяч избирателей. При этом в общем в Латвии проживает чуть больше 2 млн человек, из которых около 60 процентов - латыши.
Однако, по мнению одного из лидеров движения, журналиста Владимира Линдермана, вопрос о статусе русского языка ставить все равно нужно.
"Мы понимаем, что вопрос языка сделает нас демонами в глазах определенной части общества, но это как скорлупа, которую надо взломать. Надо, чтобы люди начали меняться, и лицемерие закончилось", - рассказал журналист в интервью Би-би-си незадолго до референдума.
При этом Линдерман, которого в латышской прессе называют то террористом, то Аль-Капоне, уверен, что диалог между русскоязычными жителями и латышами не просто возможен, но и необходим.
Сам прошедший референдум Линдерман называет "принуждением к диалогу".
"Надо только понять его основу, - поясняет журналист. - Для нас Латвия - многонациональная, транзитная, открытая миру страна, где люди имеют возможность выбирать, на каком языке говорить."
Латышским политикам есть, что возразить. По словам лидера партии "Все за Латвию!" Райвиса Дзинтарса, "Латвия не может признать русский язык вторым государственным, потому что тогда русский станет единственным государственным языком, поскольку на нем говорят миллионы, а латышский язык находится под угрозой".
"Латышский язык - это символ независимости страны, служивший основой формирования Латвии как самостоятельного государства. Мы видим свою миссию в защите латышского языка," - пояснил политик в интервью Би-би-си.
В специальном обращении, которое Дзинтарс и его соратник по партии, министр юстиции Гайдис Берзиньш, выпустили за несколько дней до голосования, утверждалось, что референдум должен стать "неписанной договоренностью" о том, что высшая цель развития страны - латышская Латвия.
Латвийский русскоязычный политик Мирослав Митрофанов заявил в интервью радиостанции "Голос России", что "в Латвии законы, которые описывают сферу национальных дел, самые жесткие в сравнении с Эстонией и Литвой".
Вместе с тем, по его оценке, "достаточно прагматичных людей, которые видят в наличии здесь большой русской общины ресурс для повышения значимости Латвии в экономической жизни, в политической жизни Европейского Союза".
* * *
Свядомая Латвія: 75% прагаласавалі супраць афіцыйнага двухмоўя
Нават у Рызе, дзе расейскамоўныя складаюць значную большасць, 60% выбарцаў галасавалі за дзяржаўную латышскую.
Абаронцы латышскай мовы адказалі на ініцыятыву рэферэндуму кампаніяй Pret, г.зн. Супраць — рашучай, аж да непаліткарэктнасці. Плакат праціўнікаў афіцыйнага двухмоўя: «Скажы яснае не расейскай мове. На рэферэндуме галасуй супраць двухмоўя».Вынік плебісцыту па пытанні надання расейскай мове статусу другой дзяржаўнай аказаўся разгромным для ягоных ініцыятараў.
Паводле , па стане на 3.00 мінскага часу, каля 74,7% выбарцаў прагаласавалі Pret, г.зн. па-латышску супраць: то бок за тое, каб адзінай дзяржаўнай мовай заставалася латышская «valoda».
Па-першае, рэферэндум мабілізаваў латышоў, якія звычайна па сваёй палітычнай актыўнасці саступалі расейскамоўным.
У рэферэндуме ўзялі ўдзел больш за 70% выбарцаў. Гэта рэкордная для Латвіі яўка.
Па-другое, ён актывізаваў аматараў латышскай мовы, якія адчулі пагрозу.
І па-трэцяе, ён паказаў, што вялікая доля этнічных расейцаў разумее нацыятворчае і культурнае значэнне латышскай мовы і паважае родную мову карэннага насельніцтва.
«Супраць» галасавала таксама даволі вялікая частка этнічных расейцаў і беларусаў Латвіі.
У прыватнасці, у Рызе, дзе расейскамоўныя складаюць значную большасць, 60% выбарцаў галасавалі супраць афіцыйнага двухмоўя.
Адзіным рэгіёнам, дзе большасць прагаласавала за двухмоўе, стала Латгалія. Гэта вобласць, што мяжуе з Беларуссю і дзе да першай паловы ХХ стагоддзя панавала беларуская мова.
Паказальна, што беларусы з таварыства «Світанак» таксама суайчыннікаў падтрымаць латышскую мову ў якасці адзінай дзяржаўнай.
Каб унесці праўкі ў Канстытуцыю, было неабходна, каб за наданне расійскай мовы статусу другой дзяржаўнай прагаласавала 700 тыс. Ініцыятар рэферэндуму, былы нацыянал-бальшавік Уладзімір Ліндэрман сам не верыў у поспех і перад галасаваннем заявіў, што маленькай перамогай будзе, калі 300 тысяч чалавек прагаласуюць за расейскую мову, што праводзіць новыя акцыі. У рэальнасці, не ўдалося сабраць нават столькі.
Кіраўніцтва Латвіі цешыцца прагрэсу нацыянальнай свядомасці.
На думку латвійскіх палітолагаў, вынікі галасавання — гэта добры знак таго, што нацыянальныя меншасці ўспрымаюць сябе часткай Латвіі і разумеюць значэнне нацыянальнай мовы для будучыні нацыі.
Варта адзначыць, што 370 тыс. жыхароў Латвіі не маюць права голасу як неграмадзяне краіны (не здалі або не схацелі здаваць экзамен на грамадзянства, які ўключае, дарэчы, і моўны тэст).
Аднак нават калі б яны ўсе мелі права голасу, усё адно прыхільнікі адзінай дзяржаўнай латышскай засталіся б у абсалютнай большасці.
Галасавалі таксама латышы за мяжой. Так у Мінску, у пасольстве, 93 чалавекі, у Віцебскім консульстве — 13.
Моўны рэферэндум у Латвіі меў і палітычнае значэнне,
прыданне расійскай мове статусу другой дзяржаўнай азначала б перамогу Расіі і далейшае яе ўмяшанне ў справы Латвіі. Прэзідэнт краіны Андрыс Берзіньш дэманстратыўна прагаласаваў супраць (г.зн. за «латышскую мову»). Таксама за захаванне адзінай дзяржаўнай мовы прагаласаваў прэм’ер Валдас Дамброўскіс.
У той жа час новапрызначаны камісар Еўрасаюза па пытаннях правоў чалавека латыш Нілс Муйжніекс заклікаў латвійскую палітычную эліту да стрыманасці ў моўным пытанні.
* * *
Больш пра рэферэндум — на .Мікола Бугай
Обсудить новость на Форуме