09:15 26.07.2021 | Все новости раздела "Белорусская социал-демократическая партия (Грамада)"

"Кусаць гэтую ўладу": гісторыя ўпартай настаўніцы з Пружанаў, якая не здаецца

У красавіку 2021 года Алёна Гулевіч праз павышаную ўвагу з боку ўладаў вымушана пераехала ў Польшчу разам з сям'ёй. У родных Пружанах жанчына працавала ў Цэнтры сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва, да гэтага выкладала ў мясцовых установах адукацыі амаль дзесяць гадоў. Што магло так крута змяніць мернае жыццё жанчыны, што падштурхнула змагацца з сістэмай?

— Усё проста: таму што мне не ўсё роўна, як будуць жыць мае дзеці ў гэтай краіне. Хацелася б, каб яны жылі далей у Беларусі, каб яны не працавалі за ежу. Каб яны не хадзілі на працу і не думалі: "А як жа аплаціць камунальныя?" Таму што пра адпачынак або якія-небудзь дарагія пакупкі ў нас гаворка нават не ідзе, — распавядае Еўрарадыё Алёна Гулевіч.

Алена Гулевіч і яе сям'я / Еўрарадыё

Настаўніца на сцежцы вайны

Супраціў Алёны пачаўся з таго, што за месяц да выбараў яе палітычна актыўных знаёмых пасадзілі на 30 сутак. Яна не змагла застацца ўбаку і заняла выразную грамадзянскую пазіцыю: была незалежнай назіральніцай, уступіла ў мясцовае аддзяленне партыі БСДП ("Грамада"), пачала адстойваць інтарэсы суграмадзян. У студзені 2021 года жанчына заняла пасаду старшыні пружанскага філіяла "Грамады".

Затрыманні ў Пружанах 14 ліпеня 2020 года / "Першы Рэгіён"

На выбарах Алёна з іншымі незалежнымі назіральнікамі фіксавала парушэнні на выбарчых участках. Пасля пачала пісаць скаргі ва ўчастковую і тэрытарыяльную камісіі, у пракуратуру. На ўсе скаргі, паводле яе слоў, яна атрымлівала адпіскі, хоць былі фота- і аўдыёдоказы парушэнняў.

І пасля гэтага пачалося. Жанчыну сталі выклікаць на "прафілактычныя гутаркі" ў інстанцыі рознага ўзроўню: у райаддзел міліцыі, да памочніка пракурора. На яе складалі пратаколы за нібыта развешаныя ёю стужачкі і ўлёткі, за "размаляваныя прыпынкі". Праз лісты ад РАУС жанчыну на працы некалькі разоў выклікалі да дырэктара.

Алёна Гулевіч з мужам / Еўрарадыё

— Размаўлялі са мной лаянкай, пагражалі, што закрыюць мне выезд, што адбяруць дзяцей, — працягвае Алёна. — Па законе мне яны нічога прад'явіць не маглі. Але я ім моцна насаліла: у мяне сабралася велізарная тэчка скаргаў на парушэнні з іх боку.

Не маючы ніякіх падстаў, прыйшлі да мяне дадому, усё ператрэслі, забралі кампутар — і ўсё гэта "па законе". Доказаў у іх ніякіх няма, але яны ўсё роўна прыходзілі — проста таму, што могуць.

Не дапамаглі тады і зносіны Алёны з мясцовым дэпутатам Аляксандрам Леўчуком, да якога актывістка прыязджала ў спадзеве на тое, што скаргі на парушэнні будуць пачутыя і меры будуць прынятыя.

Новае жыццё

Разумеючы, што "адміністрацыйкамі" ў сітуацыі, якая склалася, адбіцца наўрад ці атрымаецца, у красавіку 2021 года жанчына разам з сям'ёй без доўгіх збораў з'ехала ў Польшчу. Там яна знаходзіцца па гуманітарнай візе, у яе мужа і дзяцей карты паляка па каранях. Палітычнага прытулку ў Польшчы Алёна не прасіла.

— Я лічу, што ёсць людзі і ў больш дрэнных сітуацыях, якія наогул з'ехалі ні з чым і ў нікуды. У параўнанні з гэтымі людзьмі ў нас усё нармальна: жыць ёсць дзе, рукі-ногі на месцы. Здароўе, калі не лічыць душэўнага стрэсу, таксама быццам бы ў парадку. Так што хай гэтыя грошы і квоты накіруюць тым, хто ў гэтым сапраўды мае патрэбу.

У Польшчы муж Алёны працуе кіроўцам, сама яна глядзіць за дзецьмі. Малодшаму 4,5 гады, старэйшаму дзевяць гадоў.

— Мае два дыпломы — выкладчыка і бухгалтара — тут наўрад ці спатрэбяцца, — кажа жанчына. — Тут трэба ведаць мову, каб працаваць па такіх спецыяльнасцях. Спадзяюся, што гэта хутка ўсё скончыцца і я вярнуся дадому.

Сям'я Алёны Гулевіч / Еўрарадыё

Старэйшы сын Алёны паспяхова скончыў навучальны год у польскай школе. Хлопчык бегла чытае па-польску, веды схоплівае на лета.

— Да сына вельмі добра ставяцца ў школе. І ў цэлым вельмі нас здзівіла тое, што ўсе ўсміхаюцца, людзі вельмі ветлівыя. Тут зусім не тое, што ў беларускай сістэме адукацыі. Сын вучыцца гуляючы, амаль без дапамогі збоку. Польская сістэма адукацыі сапраўды створана для дзіцяці, а не для справаздач і праверак.

У беларускай школе цкавання дзяцей "нязгодных бацькоў" не было, але было зусім іншае стаўленне да тых, хто задае нязручныя пытанні.

Цяжкасці ёсць паўсюль

— Жыллё наймаць дорага, але кватэра ў нас добрая, трохпакаёвая, адразу з мэбляй. У Польшчы сапраўды сацыяльная дзяржава, таму што тут ёсць розныя дапамогі і істотныя выплаты, якія распаўсюджваюцца не толькі на палякаў. Да прыкладу, частку камунальных паслуг нам кампенсуе дзяржава, — распавядае Еўрарадыё Алёна. — Для мяне тут самая вялікая цяжкасць — тое, што я не размаўляю па-польску. Разумею ўсё выдатна, але гаварыць не магу.

З моцнай і дружнай сям'ёй усе цяжкасці хоць бы што / Еўрарадыё

— Яшчэ вельмі хвалюе тое, што давялося пакінуць дом, які мы будавалі з мужам, што давялося пакінуць Радзіму, сваякоў і сяброў, — працягвае жанчына. — Цяжка назіраць за тым, што адбываецца ў Беларусі, як пакутуюць людзі. Першы час пасля пераезду я не магла супакоіцца, азіралася па баках. У Беларусі я жыла ў пастаянным стрэсе і чаканні таго, што па мяне прыйдуць у любы момант. Хоць розумам я ўсведамляла, што я нічога незаконнага не зрабіла, але я бачыла, што ў Беларусі не да законаў.

Сваякі і сябры раяць мне пакуль не вяртацца. За мяжой я магу хоць нешта рабіць, "кусаць гэтую ўладу", варушыць палкай гэтае гняздо. Як толькі нешта зменіцца — я абавязкова вярнуся.

У Польшчы Алёна не сядзіць склаўшы рукі. Жанчына працягвае "дзяўбці" беларускіх чыноўнікаў, піша заявы і скаргі аб парушэнні грамадзянскіх правоў, на якія яна зноў і зноў атрымлівае адпіскі.

— У кожным лісце напісана, што, маўляў, калі адказ вас не задавальняе, звяртайцеся ў іншую інстанцыю. Я і звяртаюся, таму што лічу, што ўсё гэта не бессэнсоўна. Наступіць момант, калі ўсе гэтыя скаргі давядзецца разгледзець зноў, адкрыць усе справы. І тым людзям, якія ставяць подпісы пад гэтымі адпіскамі, давядзецца за гэта адказаць, — упэўненая жанчына.

З таварышамі па партыі / Еўрарадыё

Мы проста не можам здацца

Алёна Гулевіч да гэтага часу ўзначальвае пружанскую ячэйку "Грамады". Цяпер яна занятая тым, што складае петыцыі і збірае подпісы жыхароў раёна для таго, каб улады звярнулі ўвагу на праблему забруджвання мясцовых азёр. У Пружанах чыноўнікі гатовыя выдзяліць каля 100 тысяч долараў на будаўніцтва "сухога" фантана. Гэтыя грошы грамадзяне прапануюць выдаткаваць на ачыстку рэк, сажалак і добраўпарадкаванне тэрыторыі.

— Пачысціць раку і пляж — гэта ж не мае ніякага дачынення да палітыкі. Чаму нашы мясцовыя ўлады не могуць пайсці насустрач людзям? — дзівіцца актывістка.

Апускаць рукі і ўжо тым больш здавацца Алёна не збіраецца.

— Некаторыя людзі ўжо сядзяць больш за год. Кагосьці садзяць, хтосьці выходзіць, праходзяць пастаянныя ператрусы. Куды ўжо тут здавацца? Ды і, памятаючы пра тых, хто загінуў, мы проста не можам здацца.

Источник: Белорусская социал-демократическая партия (Грамада)